Selasa, 10 Mei 2011

Satua Bawak Pak Gubernur ( I Made Astika)


Pak Gubernur (I Madé Astika)
In Cerpen Bahasa Bali on 5 Oktober, 2008 at 2:02 pm
Jaya Mantri tuun uli sédané anyar. Nganggo jas kedas, masepatu pantopel selem nglelam. Sopiré lantas markir montoré ento di betén punyan sengepuré atub. Jaya Mantri lantas macelep ka pakarangan umahé ané ada di malun balé banjaré. Kéto masé pengawalné ngintilin uli dori. Jaya Mantri lantas makaukan wiréh umahé ané celepina suung mungmung tusing ada jadma manyagjagin.
“Mé…, Mémé dija? Né raga, Ketut mulih. Adi suung kéné jumah, Mé…?” Jaya Mantri gelur-gelur makaukan. Negak di balé sakanemé, paliatné paling cara puuh rengas. Nanging ané kaukina tusing masé ada teka manyagjagin.
“Ngar, coba tengok ibuk ka belakang! Mungkin lagi di dapur,” Jaya Mantri nundén Pak Sangar, ajudanné, apang nuréksain di paon. Nanging kondén atindakan Pak Sangar majalan saget nengok anak tua uli korin umahé si kaja. Kulitné suba kisut, bokné lantang ubanan. Nanging nu rencang nyidayang majalan maekin Jaya Mantri. Laut negak di sisin Jaya Mantri.
“Kénkén Mé, suba keneh-kenehang pangidih raga ané dibi? Nyak jani Mémé bareng ngajak tiang ka kota. Suud Mémé ngoyong di désa. Pedalem Mémé dini tusing ada ngrunguang.” Jaya Mantri nyumunin mamunyi.
Mé Santri mendep tusing nyautin patakon pianakné. Paliatné joh sawat cara togogé madérék di Batubulan. Nanging lima kanawanné tusing nengil-nengil nyigsigang mako selem di giginné mawarna barak.
“Yén Mémé nyak ngoyong di kota, sinah lakar teduh idupé. Ngoyongin umah gedé. Ditu Mémé bareng-bareng ngoyong ngajak mantun Méméné, ngajak cucun Méméné masé. Suba ada pangayah liu. Ditu nyidayang ngajeng ané jaen-jaen. Apang tusing ngajeng jukut liklik angus lan nasi sela dogén. Buina yén Mémé makita malali, suba ada sopir ané lakar ngatehin Mémé ideh-ideh. Mémé tinggal nyambatang dogén pangidih Méméné. Kénkén Mé, nyak ngoyong ditu? Sapetekan raga mulih mai gumanti lakar magpagin mémé,” kéto Jaya Mantri ngrumrum Mé Santri.
“Legaang mémé tusing nyidayang ngisinin keneh Ketuté apang mémé nyak ngoyong di kota. Luungan suba mémé ngoyong dini. Mémé tusing bisa nongos di kota. Buina pedalem umahé dini yén kalahin, sinah lakar mulu tusing ada ngentasin. Umah ané tongosin Ketut di kota tuah umah baan nyilih. Sinah akejep Ketut ngoyong ditu. Yén Ketut suud dadi pejabat, sinah buin lakar mawali ka karang gedé ené.”
“Nah Mé, yén kéto pangidih Mémé, raga tusing mamaksa. Jani raga lakar mapamit. Énggal-énggal wiréh bin jebos ada meeting.”
Jaya Mantri bangun ngalahin méménné. Kéto masé Pak Sangar nugtugin uli dori. Pak Sangar mukakang pintu sédané, Jaya Mantri macelep. Sedané lantas nambréng ngungkabang buk rurungé. Mé Santri bengong mecukang gidat ningalin pianakné magedi buka kéto.
“Béh, malénan jani I Ketut sekat dadi pejabat. Tusing buin mamolong cara pidan. Jani suba dadi jadma penting, dadinné liu anaké ngantiang. I Ketut jani suba gelahang ajak liu, tusing mémé dogén,” kéto Mé Santri ngamikmik padidiana.
Ulian demén berpolitik, Jaya Mantri jani dadi orang nomor satu. Dugasé ento makejang anaké dot dadi gubernur. Jaya Mantri liu anaké nyumbungang, liu anaké ngajumang. I pidan satondén dadi pajabat, Jaya Mantri bintit ngikut mai ngikut kemu. Minab suba titah, Jaya Mantri lakar maan galah ngamel jagat. Nanging ulian pajalané ento, kudang tandingan gumi kadén suba telah madep, anggona bekel kampanye. Aget masé jani Jaya Mantri seken-seken dadi pejabat. Idupné tenang, ngelah umah dinas, ngelah mobil liu, ngelah panjak, ngelah sopir, ngelah pis liu. Nanging ada masé kuangné, wiréh méménné tusing nyak marengin nongos di kota.
Telung tiban tengah suba liwat. Jaya Mantri tusing taén mulih ka désa nengokin méménné. Ulian bes kaliwat sibuk dadi pejabat tusing maan ngitungang rerama. Aget, Mé Santri sadina-dina katimpalin olih Luh Latri, ponakanné ané nyak anteng nengokin ka umahné. Luh Latri anggona ubad sepi ngajak Mé Santri.
Buka galahé jani, Mé Santri dot malali ka Peken Tenten Tebu. Yadiapin suba tau Mé Santri nu nyidayang malali ka peken. Peken ené ada di kota Karang Sumedah. Mé Santri kemu menékin bémo mawarna gadang. Mayah telung tali rupiah jeg suba neked di malun pekené. Mé Santri tusing lakar mablanja dogén, nanging gumanti lakar masliahan anggona ngilangang ibuk bayunné. Di tengah pekené Me Santri milu masuuk ngajak anaké mablanja. Makejang soroh dagangé di peken delokina ngajak Mé Santri.
“Yé saja mara inget buin telun nak dina otonanné I Ketut. Mémé lakar ngaénang banten. Nyén nawang ia nyak mulih lakar motonan.”
Mé Santri lantas nyluksuk mablanja ngalinang dagang étéh-étéh banten. Jaja apem, gegina, biu susu, apel barak, pir belina ngajak Mé Santri. Mé Santri lantas ngojog dagang canang. Ia dot meli bunga cempaka lan samsam. Nanging dagangé suba mikén magimpes matutup nu liu canang lan bungané tondén madep.
“Dados gegéson kénten Buk, tiang ukanan numbas sekar!”
“Ngih Mé, nanging lédagang Mé, tiang énggal-énggal jagi matutup. Tiang ningeh orta saking kepala pasaré malih jebos lakar wénten peninjauan pasar olih Bapak Gubernur. Tiang dot matemu Pak Gubernur disagété dané tan ngliwatin dagangan tiang. Dot masalaman.” Kéto ortan dagangé.
Saja buka munyin dagang canangé. Saget ada rombongan teka ka tengah pekené. Makejang mabaju dinas tur kawala tekén petugasé. Ditu lantas dagangé magrudugan maekin rombongan pejabaté ané mara teka. Malénan ngajak Mé Santri jeg prajani makenyem bungah ri kala ningalin pejabaté ané teka. Ia lantas bareng nyruak kalangan dagangé lantas makaukan.
“Tut…, Tut…, Ketut Jaya…, ngudiang cai sing taén mulih ka désa? Mai mulih dengokin mémé kapah-kapah. Né mémé suba meliang cai étéh-étéh banten. Buin telun kadén ganti otonan cainé?” Kéto Mé Santri kauk-kauk cara anak buduh.
Makejang dagangé kedék ningalin munyi lan solahné Mé Santri buka kéto. Mé Santri mabalik bingung ningalin makejang dagangé ngadékin buka kéto. Dagang canangé lantas maekin Mé Santri.
“Mé…, nika boya ja pianak méméné! Nika wantah Pak Gubernur.”
“Nika Ketut Jaya pianak tiangé,” Mé Santri nungkasin.
“Ten Mé, nika sampun madan Bapak Gubernur ané tuturang tiang i wawu.”
“Nika pianak tiangé, I Ketut Jaya Mantri ané tusing taén buin mulih ka désa,” Mé Santri buin negesin.






3 komentar:

  1. Suksma banget sampun mendokumentasikan cerpen tiange....salam kenal Bu Guru.

    BalasHapus
  2. mawali, tiang kumpulin jadi abesik driki, apang gampang murid-murid tiange ngalih cerpen basa Bali, ampura niki sebelumne ten sempet ngraosan dumun wau ngangge di blog tiang

    BalasHapus